Restrukturyzacja firmy jednoosobowej

Spowolnienie gospodarcze wywołane pandemią Covid-19 to w dalszym ciągu wyzwanie dla wielu firm. Z danych udostępnionych przez Centralny Ośrodek Informacji Gospodarczej wynika, że w roku 2021 do końca września wszczęto 1421 postępowań restrukturyzacyjnych. Najwięcej dotyczy właśnie jednoosobowych działalności gospodarczych, bo aż 43,01%. 

Restrukturyzacja firmy jednoosobowej a rodzaje postępowań

Cel postępowania restrukturyzacyjnego został określony w art. 3.1. Ustawy z dnia 15 maja 2015 r. Prawo restrukturyzacyjne, jako uniknięcie ogłoszenia upadłości dłużnika poprzez:

• możliwość restrukturyzacji  w drodze zawarcia układu z wierzycielami,
• wprowadzenie działań sanacyjnych, przy zabezpieczeniu słusznych praw wierzycieli w trakcie postępowania sanacyjnego.

W tym celu ustawodawca przewidział możliwość przeprowadzenie restrukturyzacji w ramach czterech postępowań restrukturyzacyjnych:

1. postępowanie o zatwierdzenie układu,
2. przyspieszone postępowanie układowe,
3. postępowanie układowe, 
4. postępowanie sanacyjne.

Dodatkowo w ramach tzw. Tarczy 4.0 wprowadzono Ustawę z dnia 19 czerwca 2020 r. o dopłatach do oprocentowania kredytów bankowych udzielanych przedsiębiorcom dotkniętym skutkami COVID-19 oraz o uproszczonym postępowaniu o zatwierdzenie układu w związku z wystąpieniem COVID-19, która w art. 15-25 określa zasady prowadzenia uproszczonego postępowania restrukturyzacyjnego (dalej, jako UPR) w związku z wystąpieniem pandemii Covid-19. 

Uproszczone postępowanie restrukturyzacyjne będzie jednak zastąpione nowym postępowaniem o zatwierdzenie układu z obwieszczeniem o dniu układowym – jednak trwające postępowania będą toczyły się dalej, zwłaszcza, że w ostatnim okresie kiedy można było złożyć wniosek o dokonanie obwieszczenia o otwarciu UPR, postępowanie to było bardzo popularne.

Jak przebiega uproszczona restrukturyzacja w firmie jednoosobowej?

Uproszczone postępowanie restrukturyzacyjne po trzech kwartałach bieżącego roku stanowiło 87,21% wszystkich postępowań. Aktualnie rozwiązanie to jest najczęściej wybierane w trakcie restrukturyzacji jednoosobowych działalności gospodarczych. 

Stan zagrożenia niewypłacalnością lub niewypłacalność przedsiębiorcy nie musi mieć związku z epidemią COVID-19, aby można było wszcząć postępowanie.

Zgodnie z ustawą:

Art. 15. 1. Do dnia 30 listopada 2021 r. podmiot, do którego stosuje się przepisy ustawy z dnia 15 maja 2015 r. – Prawo restrukturyzacyjne (Dz. U. z 2020 r. poz. 814 i 1298), który zawarł z doradcą restrukturyzacyjnym umowę, o której mowa w art. 210 tej ustawy, może obwieścić w Monitorze Sądowym i Gospodarczym o otwarciu postępowania o zatwierdzenie układu prowadzonego w oparciu o przepisy ustawy z dnia 15 maja 2015 r. – Prawo restrukturyzacyjne.

Oznacza to, że uruchomienie procedury UPR zapewnia przeprowadzenie procedury układowej bez zgody sądu. Rozwiązanie to jest dzięki temu szybsze i prostsze. 

Obowiązkiem dłużnika jest:

• przygotowanie propozycji układowych oraz spisu wierzytelności i wierzytelności spornych. Następnie przekazanie ich doradcy restrukturyzacyjnemu (nadzorcy układu), z którym ma zawartą umowę o tzw. nadzór nad przebiegiem postępowania układowego.
• do dnia 30 listopada 2021 r. dokonanie obwieszczenia otwarcia postępowania w Monitorze Sądowym i Gospodarczym.

Data obwieszczenia w MSiG stanowi dzień otwarcia postępowania o zatwierdzenie układu. Następnie w ciągu 3 dni nadzorca układu zawiadamia sąd o wszczętej procedurze, a dłużnik ma 4 miesiące na to, aby wypracować porozumienie ze swoimi wierzycielami. 

Zgodnie z art. 20.1 postępowanie o zatwierdzenie układu umarza się z mocy prawa, jeżeli dłużnik nie złoży w sądzie wniosku o zatwierdzenie układu, czyli nie dojdzie do ostatecznego porozumienia.

Jakie są korzyści z restrukturyzacji firmy jednoosobowej?

Mimo tego, że otwarcie UPR nie daje możliwości uchylenia dotychczasowych zajęć, to jest korzystne dla dłużnika między innymi, dlatego że:

• dotychczasowe postępowania egzekucyjne zostają zawieszone, a nowe nie mogą być wszczęte,
• brak jest możliwości wypowiedzenia dłużnikowi kluczowych umów np. umowy najmu, dzierżawy, kredytu, czy leasingu bez zezwolenia nadzorcy układu,

Celem restrukturyzacji jednoosobowej działalności gospodarczej jest to, aby dać przedsiębiorcy czas na ustabilizowanie swojej sytuacji i umożliwić dalsze funkcjonowanie na rynku. Firma w trakcie restrukturyzacji może nadal prowadzić swoje działania w sposób ciągły. Kolejne zmiany w zakresie prawa restrukturyzacyjnego wejdą w życie z dniem 1 grudnia 2021.