Odpowiedzialność prokurenta za niezgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości po 01.01.2016 r.

Odpowiedzialność prokurenta – wstęp

Ustawą z dnia 15.05.2015 r. – Prawo restrukturyzacyjne[1] (dalej: „PrRestr”), obok znaczących zmian procedury upadłościowej oraz wprowadzenia nowych trybów postępowań restrukturyzacyjnych, ustawodawca dokonał również istotnej rekonstrukcji odpowiedzialności za niezłożenie wniosku o ogłoszenie upadłości uregulowanej w art. 21 ustawy – Prawo upadłościowe i naprawcze[2] (dalej: „PU”). W ramach przedmiotowej rekonstrukcji, która w gruncie rzeczy upodabnia odpowiedzialność przewidzianą w art. 21 PU do odpowiedzialności członków zarządu sp. z o.o. przewidzianej przez art. 299 Kodeksu spółek handlowych[3] (dalej: „KSH”), dokonano m.in. zmiany treści ust. 2 art. 21 PU, regulującego zakres podmiotowy przewidzianej w nim odpowiedzialności.

Wprowadzona zmiana spowodowała pojawienie się licznych opinii i komentarzy wskazujących, iż od 01.01.2016 r. prokurent będzie ponosił odpowiedzialność cywilną za niezłożenie wniosku o ogłoszenie upadłości na równi z członkami zarządu oraz innymi osobami zobowiązanymi do jego zgłoszenia[4].

Praktyczna oraz teoretyczna doniosłość nowelizacji

Nowa wykładnia art. 21 ust. 2 PU, która ukształtuje się w wyniku nowelizacji dokonanej przez PrRestr, niesie za sobą niezwykłą doniosłość praktyczną oraz teoretyczną. Jeżeli bowiem w rzeczywistości, tak jak wskazują na to pojawiające się opinie praktyków, przyjmie ona kierunek obciążający prokurentów obowiązkiem zgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości, to stanowić to będzie istotne, odstępstwo od stanowiska reprezentowanego dotychczas przez znaczącą część doktryny oraz orzecznictwo, w tym Sądu Najwyższego, zgodnie z którym prokurent nie jest zobowiązany do zgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości, a co za tym idzie nie ponosi on związanej z tym odpowiedzialności cywilnoprawnej[5].

Praktyczna doniosłość nowelizacji art. 21 ust. 2 PU, związana jest również z niezwykle silnie zakorzenionym w świadomości menadżerów spółek kapitałowych, przeświadczeniem o braku ponoszenia przez prokurenta odpowiedzialności za zobowiązania spółki – mocodawcy. Ponadto, powyższy pogląd budzi również kontrowersje z uwagi na ograniczone uprawnienia prokurenta w zakresie monitorowania sytuacji finansowej spółki – mocodawcy. Prokurenci, w przeciwieństwie do członków zarządu lub likwidatorów spółki nie posiadają bowiem ustawowo określonego zakresu kompetencji w prowadzeniu spraw spółki, przez co z obiektywnych względów mogą nie być w stanie wywiązać się z obowiązku określonego w art. 21 PU.

Zważywszy na powyższe, uzasadnionym jest przeprowadzenie analizy nowelizacji art. 21 ust. 2 PU, w celu odpowiedzi na pytanie: czy w rzeczywistości od 01.01.2016 r. prokurenci będą ponosić odpowiedzialność za zobowiązania spółki – mocodawcy, w przypadku nie złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości w stosownym terminie.

Nowelizacja art. 20 ust. 2 pkt 2 oraz art. 21 ust. 2 PU

W ramach nowelizacji PU wprowadzonej przez PrRestr, ustawodawca, obok art. 21 ust. 2 PU, dokonał również analogicznej zmiany treści art. 20 ust. 2 pkt 2 PU, określającego zakres podmiotowy osób uprawnionych do złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości w stosunku do osób prawnych oraz tzw. ułomnych osób prawnych.

Treść obu przepisów, w brzemieniu obowiązującym jeszcze do 31.12.2015 r., jako osoby uprawnione i zarazem zobowiązane do zgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości wskazuje każdego, kto ma prawo je reprezentować sam lub łącznie z innymi osobami. Natomiast od 01.01.2016 r., zgodnie ze znowelizowaną treścią art. 20 ust. 2 pkt 2 oraz art. 21 ust. 2 PU, do zgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości w stosunku do osób prawnych oraz tzw. ułomnych osób prawnych uprawnionym i zobowiązanym będzie każdy – kto na podstawie ustawy, umowy spółki lub statutu ma prawo do prowadzenia spraw dłużnika i do jego reprezentowania, samodzielnie lub łącznie z innymi osobami.

Zasadniczo więc zmiana treści obu przepisów polega na dodaniu sformułowania „na podstawie ustawy, umowy spółki lub statutu ma prawo do prowadzenia spraw dłużnika”. W uzasadnieniu do projektu ustawy – Prawo restrukturyzacyjne ustawodawca wskazał, iż zmiana art. 20 ust. 2 pkt 2 p.u.n. ma na celu jednoznaczne wyeliminowanie wątpliwości co do uprawnienia do składania wniosku przez prokurentów. Co prawda, zgodnie z dominującym w literaturze poglądem, prokurent nie jest legitymowany do złożenia wniosku, aczkolwiek problem ten nie jest postrzegany jednolicie. Pewność prawa wymaga, aby eliminować z ustawy przepisy niejednoznaczne i budzące wątpliwości. Odpowiednia zmiana została wprowadzona w art. 21 ust. 2 p.u.n.^[6].

Niestety, zacytowany powyżej fragment uzasadnienia nie pozwala na jednoznaczne rozstrzygnięcie czy intencją ustawodawcy było wyeliminowanie istniejących dotychczas wątpliwości poprzez przyznanie prokurentom uprawnienia do wystąpienia z wnioskiem o ogłoszenie upadłości, co z uwagi na użycie przez ustawodawcę tych samych pojęć zarówno w art. 20 ust. 2 pkt 2 jak i w art. 21 ust. 2 PU wiązałoby się również z obciążeniem prokurentów obowiązkiem złożenia przedmiotowego wniosku, czy też intencją ustawodawcy było przypieczętowanie dominującego w doktrynie stanowiska odmawiającego prokurentom przedmiotowego uprawnienia. W celu odpowiedzi na to pytanie konieczna będzie więc analiza znowelizowanej treści art. 20 ust. 2 pkt 2 oraz art. 21 ust. 2 PU.

Istota sporu dot. uprawnienia prokurenta do zgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości

Przed przystąpieniem do analizy zmian dokonanych przez ustawodawcę w treści art. 20 ust. 2 pkt 2 oraz art. 21 ust. 2 PU, w pierwszej kolejności należy przyjrzeć się istocie sporu co do uprawnienia prokurenta do złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości, który jak sam ustawodawca wskazuje, był przyczyną wprowadzenia zmian w/w przepisów. I tak, analiza poglądów doktryny oraz orzecznictwa dot. uprawnienia prokurenta do wystąpienia z wnioskiem o ogłoszenie upadłości pozwala na stwierdzenie, iż główną oś sporu stanowią następujące dwie kwestie.

Pierwsza, zasadnicza kwestia, dotyczy zakresu umocowania prokurenta. Zgodnie bowiem z art. 109(1) § 1 KC, prokura obejmuje umocowanie do czynności sądowych i pozasądowych, jakie są związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa. Na gruncie tego przepisu w doktrynie funkcjonują sprzeczne poglądy co do tego, czy czynność, którą jest złożenie wniosku o ogłoszenie upadłości stanowi czynność związaną z prowadzeniem przedsiębiorstwa, a więc mieszczącą się w zakresie umocowania prokurenta.

W doktrynie zdecydowanie dominuje jednak pogląd, wyrażany już przez pierwszych komentatorów KH oraz RozpPrUp, zgodnie z którym złożenie wniosku o ogłoszenie upadłości, jako że zasadniczo prowadzi do zaprzestania prowadzenia działalności gospodarczej przez spółkę – mocodawcę prokurenta, a następnie do jej likwidacji, nie stanowi czynności związanej z prowadzeniem przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 109(1) § 1 KC, a więc nie mieści się w zakresie umocowania prokurenta[7]. Przyjęcie, iż prokurent nie posiada uprawnienia do złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości, prowadzi naturalnie do konkluzji, iż nie jest on obciążony obowiązkiem złożenia takiego wniosku.

Mimo, iż powyższe stanowisko dominuje w literaturze, w doktrynie oraz w orzecznictwie reprezentowany jest również odmienny pogląd, którego zwolennicy wskazują, iż złożenie wniosku o ogłoszenie upadłości mieści się w zakresie umocowania prokurenta[8]. W ich ocenie, przemawia za tym m.in. fakt, iż złożenie wniosku o ogłoszenie upadłości nie zostało wprost zakwalifikowane do grupy czynności, jakich prokurent nie może wykonać, tak jak zostało to uczynione np. w przypadku zbycia przedsiębiorstwa lub nieruchomości (art. 109(3) KC). Ponadto, zwolennicy tego stanowiska, wskazują, iż postępowanie upadłościowe nie zawsze zmierza do ustania bytu prawnego przedsiębiorcy[9]. Tak jest w szczególności w przypadku wniosku o ogłoszenie upadłości z możliwością zawarcia układu, którego celem jest rzecz jasna restrukturyzacja przedsiębiorcy, a nie jego likwidacja.

Druga kwestia, dotyczy interpretacji pojęcia reprezentacji użytego w art. 20 ust. 2 pkt 2 oraz art. 21 ust. 2 PU. Na tym gruncie pojawia się pytanie czy przez osoby uprawnione do reprezentacji w rozumieniu powyższych przepisów, należy rozumieć wyłącznie osoby, których umocowanie do reprezentacji wynika z powołania w skład organu, tzn. oparte jest na mandacie, czy też osoby, których umocowanie wynika z czynności prawnej, jak to jest w przypadku prokurentów.

Przeciwnicy przyznania prokurentom uprawnienia do wystąpienia z wnioskiem o ogłoszenie upadłości wskazują bowiem, iż za osoby uprawnione do reprezentowania w rozumieniu art. 20 ust. 2 pkt 2 oraz 21 ust. 2 PU mogą zostać uznane wyłącznie osoby będące piastunami organu osoby prawnej lub tzw. ułomnej osoby prawnej, których umocowanie do reprezentowania wynika z mandatu[10], co w konsekwencji, prowadzi do wykluczenia z tego kręgu prokurentów.

Za pewną próbę rozstrzygnięcia powyższego sporu stanowiło postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 15.03.2013 r.[11], w którym Sąd stwierdził, iż prokurent spółki jawnej jest uprawniony, a nie zobowiązany do zgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości spółki. Przedmiotowe postanowienie Sądu Najwyższego, w zakresie swego uzasadnienia, spotkało się jednak ze słuszną krytyką w literaturze[12]. Sąd Najwyższy nie przedstawił bowiem żadnych argumentów popierających przyjęte stanowisko, w tym w szczególności nie odniósł się on w żaden sposób do kwestii czy w zakresie umocowania prokurenta mieści się kompetencja do złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości.

W rezultacie, przynajmniej na płaszczyźnie teoretycznej, istniejące wątpliwości co do uprawnienia i obowiązku prokurenta do złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości nie zostały wyeliminowane.

W tym miejscu, warto jednak wyraźnie zaznaczyć, iż nakreślony powyżej spór dotyczy przede wszystkim uprawnienia prokurenta do wystąpienia z wnioskiem o ogłoszenie upadłości. Nawet bowiem zwolennicy poglądu przyznającego prokurentom uprawnienie do zgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości, zasadniczo stoją na stanowisku, iż prokurent nie jest zobowiązany do zgłoszenia przedmiotowego wniosku[13]. Czynność złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości mieści się bowiem, w ich ocenie, w zakresie uprawnień prokurenta, a nie jego obowiązków[14].

Analiza nowelizacji

Jak wskazano na wstępie niniejszego artykułu, zmiana treści art. 20 ust. 2 pkt 2 oraz art. 21 ust. 2 PU dokonana przez PrRestr, zasadniczo polega na dodaniu do dotychczasowego brzemienia obu przepisów sformułowania „na podstawie ustawy, umowy spółki lub statutu ma prawo do prowadzenia spraw dłużnika”. Sformułowanie to na potrzeby dalszej analizy, mającej na celu ustalenie czy nowa treść przepisów w rzeczywistości eliminuje przedstawione powyżej wątpliwości co do uprawnienia oraz obowiązku prokurenta do wystąpienia z wnioskiem upadłościowym, rozpatrywane będzie w dwóch częściach, tj. w pierwszej: „na podstawie ustawy, umowy spółki lub statutu” oraz w drugiej: „ma prawo do prowadzenia spraw dłużnika”.

Pierwsza część sformułowania precyzuje źródło, z którego powinno wynikać uprawnienie adresata normy zawartej w art. 20 ust. 2 pkt 2 oraz art. 21 ust. 2 PU, do prowadzenia spraw dłużnika i do jego reprezentowania. W przypadku prokurenta, w doktrynie nie budzi wątpliwości, iż bezpośrednią podstawą do działania prokurenta w imieniu i na rzecz mocodawcy jest jednostronne oświadczenie woli mocodawcy[15], tj. czynność prawna o charakterze upoważniającym, nie zaś ustawa, umowa lub statut spółki.

Niemniej jednak zakres umocowania prokurenta, w tym jego uprawnienie do reprezentowania mocodawcy, jest ściśle określony przez ustawę i nie może zostać ograniczony ze skutkiem wobec osób trzecich. Możliwe jest więc przyjęcie, iż pierwsza część sformułowania wskazuje nie tyle na bezpośrednie źródło umocowania danej osoby do prowadzenia spraw dłużnika i do jego reprezentowania, co na podstawę określającą zakres tegoż umocowania (kompetencji). Jak bowiem wskazano powyżej, mimo iż źródłem umocowania prokurenta jest czynność prawna mocodawcy, to zakres umocowania prokurenta jest ściśle określony przez ustawę.

W tym kontekście można więc przyjąć, iż podstawą prokurenta do reprezentowania mocodawcy jest ustawa, a ściślej rzecz mówiąc art. 109(1) § 1 KC. Dodanie przedmiotowego sformułowania do dotychczasowej treści art. 20 ust. 2 pkt 2 oraz art. 21 ust. 2 PU może być interpretowane jako próba zanegowania przez ustawodawcę jednego z argumentów podnoszonych przez przeciwników przyznania prokurentom uprawnienia (a zarazem i obciążenia ich obowiązkiem) zgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości, zgodnie z którym poprzez osoby uprawnione do reprezentacji w rozumieniu art. 20 ust. 2 pkt 2 oraz art. 21 ust. 2 PU należy rozumieć wyłącznie osoby, których umocowanie do reprezentacji wynika z powołania w skład organu, a wiec jest oparte na mandacie.

Analiza drugiej części sformułowania również nie daje jednoznacznych rezultatów. Z treści art. 109(1) § 1 KC wynika, iż prokura stanowi rodzaj pełnomocnictwa, którego jedną z głównych cech charakterystycznych, jest niezwykle szeroki, ściśle określony przez ustawę, zakres umocowania, obejmujący czynności sądowe i pozasądowe. A. Kopaczyńska – Pieczniak wskazuje, że prokurent jako pełnomocnik składa własne oświadczenie woli, ale działa w imieniu i z bezpośrednim skutkiem prawnym dla mocodawcy. Prokurent należy więc do grona osób reprezentujących przedsiębiorcę.

Jednocześnie prokurent nie należy do grupy osób zarządzających przedsiębiorcą, czy prowadzących jego sprawy. Istota prokury jako rodzaju pełnomocnictwa wyraża się bowiem w umocowaniu do składania oświadczeń woli w cudzym imieniu ze skutkiem na zewnątrz, tj. wobec osób trzecich, nie obejmuje natomiast upoważnienia do podejmowania decyzji w stosunkach wewnętrznych przedsiębiorcy[16]. Nie zmienia to jednak faktu, iż prokurenci często faktycznie, lub na podstawie stosunku podstawowego łączącego ich z spółka – mocodawcą, zajmują się prowadzeniem jej spraw.

W związku z powyższym, dodanie przez ustawodawcę do dotychczasowego brzmienia art. 20 ust. 2 pkt 2 oraz art. 21 ust. 2 PU drugiej części sformułowania w brzmieniu „ma prawo do prowadzenia spraw dłużnika”, nie eliminuje wątpliwości co do legitymacji (a zarazem i obowiązku) prokurenta do zgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości. Wręcz przeciwnie, ta część sformułowania skłania raczej do przyjęcia, iż intencją ustawodawcy było pozbawienie prokurenta uprawnienia, a co za tym idzie również i obowiązku, do wniesienia wniosku upadłościowego.

W tym miejscu, należy bowiem zwrócić uwagę na użyty w sformułowaniu „ma prawo do prowadzenia spraw dłużnika i do jego reprezentowania” funktor „i” jednoznacznie wskazujący na koniunkcję pomiędzy uprawnieniem do prowadzenia spraw a uprawnieniem do reprezentowania dłużnika. Z powyższego wynika więc, iż uprawnionymi oraz zobowiązanymi do zgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości są tylko takie osoby, które są uprawnione łącznie do prowadzenia spraw i reprezentowania dłużnika. Zważywszy zaś, iż z ustawowego zakresu umocowania prokury nie wynika uprawnienie do prowadzenia spraw mocodawcy, należy stwierdzić, iż zgodnie z nowym brzmieniem art. 20 ust. 2 pkt 2 oraz art. 21 ust 2 PU, prokurent nie będzie należał do kręgu osób uprawnionych i zobowiązanych do zgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości.

Warto w tym miejscu zaznaczyć, iż powiązanie przede wszystkim obowiązku zgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości z uprawnieniem danej osoby do prowadzenia spraw dłużnika, a nie wyłącznie jej reprezentowania, nawiązuje do przedwojennego rozumienia obowiązku zgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości, który wynikał właśnie z uprawnienia danej osoby do zajmowania się sprawami dłużnika. Tylko bowiem taka osoba może posiadać informację na temat stanu spraw i finansów dłużnika, przez co jest w stanie efektywnie i rzeczywiście wywiązać się z obowiązku terminowego zgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości[17].

Pewne wątpliwości mogą powstać w sytuacji, gdy uprawnienie prokurenta do prowadzenia spraw spółki – mocodawcy wynika z stosunku podstawowego łączącego prokurenta z mocodawcą (np. umowy o pracę lub kontraktu menadżerskiego). I w tym wypadku odpowiedź musi być jednak negatywna, a wynika to z pierwszej części sformułowania, która precyzuje, że prawo do prowadzenia spraw dłużnika i jego reprezentacji musi wynikać z ustawy, umowy lub statutu spółki. Jedynie więc prokurenci spółek, których umowa lub statut wprost przewidują uprawnienie prokurentów do prowadzenia ich spraw, są narażeni na ponoszenie odpowiedzialności za zobowiązania spółki – mocodawcy na podstawie art. 21 PU.

Nie wchodząc w tym miejscu w rozważania na temat dopuszczalności uregulowania uprawnienia prokurenta do prowadzenia spraw spółki – mocodawcy w umowie lub statucie spółki, należy jedynie wskazać, iż tego rodzaju sytuacje są niespotykane w praktyce.

Podsumowanie

Podsumowując, należy wskazać, iż z przeprowadzonej analizy wynika odmienny wniosek, niż reprezentowany w przytoczonych na wstępie opiniach praktyków. Nowelizacja art. 20 ust. 2 pkt 2 oraz art. 21 ust. 2 PU nie pozwala bowiem na jednoznaczne przyjęcie, iż od 01.01.2016 r. prokurenci będą ponosić odpowiedzialność za niezgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości na równi z członkami zarządu spółek kapitałowych, w reżimie analogicznym to przewidywanego dotychczas przez art. 299 KSH.

Nowelizacja dokonana przez PrRestr zdaje się raczej umacniać dotychczasową wykładnię art. 20 ust. 2 pkt 2 oraz art. 21 ust. 2 PU, zgodnie z którą prokurent nie jest uprawniony, a więc i tym bardziej zobowiązany do wystąpienia z wnioskiem o ogłoszenie upadłości. Zmiany wprowadzone przez ustawodawcę do powyższych przepisów nie tylko bowiem nie spowodowały dezaktualizacji argumentów podnoszonych przez przeciwników przyznania prokurentowi uprawnienia do wystąpienia z wnioskiem o ogłoszenie upadłości, ale i dostarczyły nowych argumentów przemawiających za odmową przyznania mu przedmiotowego uprawnienia.

[1] Ustawa z dnia 15.05.2015 r. – Prawo Restrukturyzacyjne (Dz.U. 2015, poz. 978).

[2] Ustawa z dnia 28.02.2003 r. – Prawo upadłościowe i naprawcze (Dz.U. 2015, poz. 233). Od 01.01.2016 r. ustawa będzie nosić nazwę „Prawo upadłościowe”.

[3] Ustawa z dnia 15.09.2000 r. – Kodeks spółek handlowych (Dz.U. 2000 nr 94, poz. 1037 z późn. zm.).

[4] Spośród licznych opinii i komentarzy na ten temat należy wskazać m.in.: R. Uhl, Prawo restrukturyzacyjne niebezpieczne dla prokurentów: Będą płacić za szkody wierzycieli, Dziennik Gazeta Prawna, wydanie elektroniczne z dnia 09.06.2015 r., http://prawo.gazetaprawna.pl/artykuly/876030,prawo-restrukturyzacyjne-niebezpieczne-dla-prokurentow-beda-placic-za-szkody-wierzycieli.html, 19.10.2015 r.; por. również S. Lisiecki, Prokurenci będą odpowiadać za długi spółek, http://www.propertynews.pl/prawo/prokurenci-beda-odpowiadac-za-dlugi-spolek,37094.html, 19.10.2015 r.; Nowe zasady odpowiedzialności prokurenta za zobowiązania spółki, http://www.paluckiszkutnik.pl/pl/publikacje/nowe-zasady-odpowiedzialnosci-prokurenta-za-zobowiazania-spolki/#, 19.10.2015 r.; Prokurent odpowie za długi spółki, http://rm-law.pl/prokurent-odpowie-za-dlugi-spolki/, 19.10.2015 r.; J. Osipiuk, Od 1 stycznia 2016 r. prokurent odpowiedzialny za niezgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości, http://blog.e-prawnik.pl/od-1-stycznia-2016-r-prokurent-odpowiedzialny-za-niezgloszenie-wniosku-o-ogloszeniu-upadlosci.html, 19.10.2015 r.

[5] Przedstawione stanowisko jest reprezentowane przez większość doktryny, począwszy od komentatorów Rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z 24.10.1934 r. – Prawo upadłościowe (Dz. U. z 1991 r., nr 118 poz. 512 z późn. zm.), dalej jako: „RozpPrUp”, oraz Rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 27.06.1934 r. – Kodeks handlowy (Dz.U. 1934, nr 57, poz. 502 z późn. zm.), dalej jako: „KH”, por. m.in. M. Allerhand, Kodeks handlowy. Komentarz, Bielsko-Biała 1999, s. 78; J. Szwaja [w:] S. Sołtysiński, A. Szajkowski, J. Szwaja, Kodeks handlowy. Komentarz. Tom I. Wyd. 2, Warszawa 1997, s. 515; T. Siemiątkowski, Prokura w spółkach prawa handlowego, Warszawa 1999, s. 105-106; K. Piasecki, Prawo upadłościowe. Prawo o postępowaniu układowym. Komentarz, Bydgoszcz – Warszawa 1999, s. 114. Przy czym zaznaczyć należy, iż brak obowiązku zgłoszenia przez prokurenta wniosku o ogłoszenie upadłości, wynika z reprezentowanego przez wyżej przytoczonych autorów stanowiska, zgodnie z którym prokurent nie jest uprawniony do zgłoszenia przedmiotowego wniosku. W zakresie stanowiska przyjmowanego przez komentatorów na gruncie przepisów dot. prokury zawartych w ustawie z dnia 13 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz.U. 1964, nr 16, poz. 93, z późn. zm.), dalej jako: „KC”, oraz na gruncie PU (w brzmieniu obowiązującym do 31.12.2015 r.), por. K. Kopczyńska – Pieczniak [w:] A. Kidyba (red.), Kodeks cywilny. Komentarz. Tom I, Część ogólna, Warszawa 2009, s. 614; P. Zimmerman, Prawo upadłościowe i naprawcze. Komentarz, Warszawa 2015, s. 51; A. Świderek [w:] D. Zienkiewicz (red.), Prawo upadłościowe i naprawcze. Komentarz, Warszawa 2004, s. 53-54; Postanowienie Sądu Najwyższego – Izby Cywilnej z dnia 15.03.2013 r., V CSK 177/12, Legalis nr 610314.

[6] Uzasadnienie do projektu ustawy z dnia 15 maja 2015 r. – Prawo restrukturyzacyjne – druk sejmowy Sejmu VII kadencji nr 284, str. 67 – 68 uzasadnienia.

[7] Por. m.in. powoływanych już M. Allerhand, Kodeks handlowy…., s. 78. J. Szwaja [w:] S. Sołtysiński, A. Szajkowski, J. Szwaja, op. cit., s. 515; T. Siemiątkowski, op. cit., s. 105-106; K. Piasecki, op. cit., s. 114; K. Kopczyńska – Pieczniak, op. cit., s. 614; Z. Kuniewicz, Uprawnienie do zgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości spółki. Postanowienie Sądu Najwyższego – Izba Cywilna z dnia 15 marca 2013 r. (V CSK 177/12), PUG 10/2014, s. 44.

[8] Por. B. Dąbrowski, M. Łęczyńska, Uprawnienie prokurenta do złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości, PPH 2/2010, s. 41-42.

[9] Ibidem.

[10] Por. S. Ociessa [w:] A. Witosz, A. J. Witosz (red.), Prawo upadłościowe i naprawcze. Komentarz, Warszawa 2014, s. 131.

[11] Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 15 marca 2013 r., V CSK 177/12, Legalis numer 610314.

[12] Por. Z. Kuniewicz, op. cit.

[13] Pogląd przeciwny, zgodnie z którym prokurent jest nie tylko uprawniony, ale i zobowiązany do zgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości reprezentuje A. W. Wiśniewski, Prawo o spółkach. Podręcznik praktyczny. Tom 2. Uzupełnienie do tomu 1 spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, Warszawa 1991, s. 186; oraz A. Karolak, Prawo upadłościowe i naprawcze jako podstawa dochodzenia roszczeń przez wierzycieli, Glosa 3/2006, s. 31-32.

[14] P. Zimmerman, op. cit., s. 51.

[15] K. Kopaczyńska – Pieczniak [w:] A. Kidyba (red.), op. cit., s. 604.

[16] K. Kopaczyńska – Pieczniak [w:] A. Kidyba (red.), op. cit., s. 604.

[17] Por. M. Allerhand, Prawo upadłościowe. Prawo układowe. Komentarz, Bielsko-Biała 1998, s. 28.