Charakter przyczyn niewypłacalności a możliwość ogłoszenia upadłości konsumenckiej

Sąd oddala wniosek o ogłoszenie upadłości konsumenckiej, jeżeli dłużnik doprowadził do swojej niewypłacalności lub istotnie zwiększył jej stopień umyślnie lub wskutek rażącego niedbalstwa.

Umyślne spowodowanie swojej niewypłacalności lub zawinienie konsumenta w tej materii (niewypłacalność wskutek rażącego niedbalstwa) wykluczają możliwość skorzystania z korzyści przewidzianych dla upadłości konsumenckiej.

Należy jednak mieć na uwadze, że przepis ten należy interpretować w sposób ścisły, ponieważ jest wyjątkiem od generalnej reguły możliwości ogłoszenia upadłości osoby nieprowadzącej działalności gospodarczej (konsumenta).

Należy wskazać, że po zmianie stanu prawnego, który obowiązuje od 01.01.2015 roku, nie aktualne będą tezy dotychczasowych orzeczeń sądów okręgowych, zgodnie z którymi nie może domagać się oddłużenia także dłużnik, którego niewypłacalność powstała z przyczyn zwykłych, niecechujących się wyjątkowością (vide postanowienie Sądu Okręgowego w Łodzi z dnia 01.07.2014 r., sygn. akt XIII Gz 101/14).

Naruszenie zasad bilansowania gospodarstwa domowego nie powinno mieć znaczenia w rozpatrywaniu wniosków o ogłoszenie upadłości konsumenckiej, o ile nie jest umyślne i nie wiąże się z rażącym niedbalstwem konsumenta.

Należy mieć jednak na uwadze, że już na etapie konstruowania wniosku o ogłoszenie upadłości konsumenckiej powinno się jasno wskazywać, że w sprawie nie zachodzą przesłanki rażącego niedbalstwa i umyślnego doprowadzenia do stanu niewypłacalności.